يوگا چيست ؟
يوگا واژه اي است سانسكريت به معناي وصل كردن . وصل كردن ذهن به جسم، احساسات به منطق و وصل كردن توجه به عمل. يوگا به معناي واقعي خودش يك ورزش است. ورزش يعني ورز آوردن، آماده كردن. يوگا ورزش كاملي براي جسم و ذهن است. تكنيك هايي در يوگا وجود دارد كه هم بدن را ورزش مي دهد و هم ذهن را به تكاپو و فعال بودن وادار مي كند.
تعريف يوگا
يوگا از دو بعد جسمي و ذهني تشكيل شده و هيچ وقت تمرين هاي بدني از تمرين هاي ذهني جدا نيست. براي انجام تمرين هاي بدني ( آسانا ) از تمام كفايت هاي ذهني مثل توجه، دقت و تمركز استفاده مي شود، همين طور براي انجام تمرين هاي ذهني مثل مراقبه كردن، درست به همان اندازه كه از ذهن استفاده مي كنيم بدن را هم به كار مي گيريم، چون وضعيت بدن و حالت نشستن در ايجاد تمركز فكر و جايگاه "حضور" نقش مهمي دارد. در هر تمرين يوگا اين تاكيد به وصل كردن وجود دارد.
يوگا و رشته هاي آن :
يوگا به چهار رشته اصلي تقسيم مي شود كه عبارتند از:
باكتي يوگا :
رسيدن به حقيقت و وصل شدن از طريق تجربه عشق و محبت به تمامي موجودات و مخلوقات عالم.
كارما يوگا:
رسيدن به حقيقت و وصل شدن از طريق كار و خدمت بدون چشم داشت.
گيانا يوگا:
رسيدن به حقيقت و وصل شدن از طريق كسب دانش و آگاهي.
آشتانگا يوگا:
رسيدن به حقيقت و وصل شدن از طريق به كنترل درآوردن و پرورش جسم و فكر و در نهايت متحد و هماهنگ كردن آن دو. اين رشته از يوگا خود به دو شعبه تقسيم مي شود: هاتها يوگا و راجا يوگا
هاتها يوگا: در اين رشته از يوگا تمريناتي وجود دارد كه انجام دادن مرتب آنها تاثيرات زير را دربردارد:
الف) بدن از سموم و ناخالصي ها پاك مي شود.
ب) در اين طريق روش هايي وجود دارد كه سبب تقويت دستگاه تنفس، گردش خون، گوارش و سيستم عصبي مي شود و شخص با انجام دادن آنها بر مقاوت طبيعي خود افزوده و سلامتي را در حيطه جسم و ذهن تجربه خواهد كرد.
ج) شخص را قادر مي سازد بر واكنش هاي غير ارادي ( Impulse ) خود كنترل و تسلط داشته باشد.
راجا يوگا :
در اين رشته راه هايي وجود دارد كه شخص با انجام دادن آن ها به كنترل و انضباط ذهن دست مي يابد. با انجام دادن تمرين هاي اين بخش از يوگا، مهارت هاي ذهني افزايش پيدا مي كند و ميزان دقت، تمركز، اراده، حافظه و ساير توانايي هاي ذهني فرد تقويت مي شوند. در راجا يوگا مراحلي وجود دارد كه شخص با پيمودن آنها، ذهن بي قرار خود را در آرامش و صلح دروني مستقر مي كند. اين مراحل عبارتند از :
1. Pratyahara ، كناره گيري حواس از محركات
2. Dharana ، تمركز فكر
3. Dhyana ، مراقبه
4. Samadhi ، يكي شدن
شاخه هاي مرسوم ورزش يوگا
يوگايي كه اكنون در بيشتر كشورهاي جهان به آن عمل مي شود و به عنوان كليدي براي رسيدن به سلامت جسم و آرامش روان آن را به كار مي برند، هاتها يوگا و بخشي از راجايوگا ست. زيرا با توجه به زندگي شتاب زده صنعتي و ماشيني كه كم و بيش هر شهروندي با آن در تماس است و احتياج انسان به تندرستي و آرامش فكري، تمرين هاي بدني، تنفسي و ذهني كه در اين قسمت از يوگا وجود دارد، جوابگوي نيازهاي او است.
در مورد اين بخش از يوگا، سالها ست كه متخصصان ورزش و تربيت بدني، پزشكان، روان پزشكان و ساير پژوهشگران مراكز تحقيق علوم انساني و دانشگاه هاي بزرگ جهان، بررسي و تحقيق مي كنند. نتايج علمي و كاربردي اين تحقيقات هم اكنون در درمانگاه هاي سلامتي جسم و ذهن، در دانشگاه ها ( بعنوان واحد درسي )، مراكز ورزشي، آسايشگاه هاي معلولين و معتادان و ... به عنوان شيوه هاي افزايش مهارت هاي جسمي و ذهني به كاربرده مي شود.
